چرا سپرده هاى قرض الحسنه كاهش يافت ؟
- توضیحات
چرا سپردههای قرضالحسنه کاهش یافت؟
در گفتگو با روزنامه شرق شنبه مورخ ٩٢/٩/١٦/سپردههای قرضالحسنه در سیستم بانکی کشور در سه ماهه نخست سال ۹۲، با ۲۶ هزار و ۳۲۰ میلیارد ریال کاهش به ۲۸۳ هزار و ۹۵۷ میلیارد ریال رسید.
ساعت ۹:۱۰ - ۱۳۹۲/۹/۱۷
کاهش انگیزه سپردهگذاری
حیدر مستخدمین حسینی، کارشناس بانکی
آمارهایی که از سوی بانک مرکزی اعلام میشود جای تامل دارد. بانکها برای مثبت نشان دادن عملکرد خود نسبت به تغییر سرفصلها در گزارشهای ارایه شده به بانک مرکزی اقدام میکنند. بهعنوان مثال در آمار سپردههای مدتدار بسیار مشاهده شده که آمار سه به یک سال و پنج به یک سال ارایه میشود. به عبارت سادهتر برای آنکه منابع کمتری را در اختیار بانک مرکزی قرار دهند آمار سپردههای طولانیمدت را دستکاریشده به بانک مرکزی ارایه میدهند. اما فارغ از دستکاریهای آماری آنچه سبب کاهش حجم سپردههای قرضالحسنه شده ابلاغ بخشنامه بانک مرکزی مبنی بر ممنوع شدن جذب این سپردهها بدون دریافت مجوز است. این بخشنامه که بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار در سال 90 به بانکها ابلاغ شده و در سال 91 اجرایی شده است، سبب شد بسیاری از بانکها از گرفتن مجوز و افزایش جذب سپردههای قرضالحسنه انصراف دهند. بانکها طبق این بخشنامه موظف شدند با دریافت مجوز، اقدام به تاسیس شرکت قرضالحسنه کرده و تنها از این طریق سپردههای مزبور را جذب کنند. بر این اساس جذب سپردههای مورد اشاره توسط هر شعبهای ممکن نبوده و تنها بانکهایی که مجوز دارند از طریق شرکتهای تازه تاسیس خود قادر به جذب سپردههای قرضالحسنه خواهند بود. به همین دلیل تعداد شعبی که قادر به جذب این نوع سپرده هستند با این بخشنامه به شدت محدود شده است. این تصمیم شورای پول و اعتبار از آن جهت اخذ شد که بانکها بخشی از منابع قرضالحسنه را به صورت تسهیلات با نرخ سود بالا در اختیار مشتریان قرار میدادند در حالی که طبق قوانین این منابع بانک باید در قالب تسهیلات کم بهره پرداخت شود. این تخلف بانکی موجب ابلاغ بخشنامه بانک مرکزی شد ولی از آنجا که منابع قرضالحسنه معمولا سهم اندکی در کل سپردههای بانکی دارد؛ بسیاری از بانکها از دریافت مجوز برای جذب سپرده قرضالحسنه منصرف شدند و از این منابع کمبهره چشمپوشی کردند. هرچند در آمار بانک مرکزی کاهش 5/8درصدی سپردههای قرضالحسنه دیده میشود اما تاثیر بخشنامه بانک مرکزی در سه ماهه دوم سال 92 قابل مشاهده خواهد بود. در کنار این عوامل، کاهش انگیزه مردم برای سپردهگذاریهای قرضالحسنه هم باعث افت این سپردهها شد. در طول ماههای اخیر تبلیغات جوایز سپردهها در رسانهها کاهش داشته و افرادی که تمایل به شرکت در این لاتاری و دریافت جوایز آن را داشتند نیز انگیزههای خود را از دست دادهاند.