چالش هاى نظام بانكى ؛ بانك ها زندانى سياست هاى نادرست پولى
- توضیحات
در گفتگو با روزنامه ى فرصت امروز
یکشنبه, 25 آبان 1393 - 08:11
بررسی چالشهای نظام بانکی در گفتوگو با کارشناسان
بانک ها زندانی سیاست های نادرست پولی
در شرایطی که بانک مرکزی کشورهای توسعهیافته، برنامههای موردنظر خود را برای تغییر نرخ سود سپردهها و تسهیلات بانکی فقط از طریق دستکاری در نرخ اوراق قرضه دولتی دنبال میکنند، شورای پول و اعتبار ایران تحتتاثیر لابی صنعتگران، مرتب نرخهایی را برای بانکها تصویب میکند و فضای کسبوکار بانکها را محدود میکند. تسهیلات تکلیفی که گاه دریافتکننده آن، توانایی یا اراده بازپرداخت آن را ندارد؛ تحمیل بنگاههای زیانده به بانکها در ازای مطالبات آنها از دولت و سپس انتقاد از بنگاهداری بانکها و همچنین انداختن بار سنگین پروژه خروج از رکود بر دوش بانکها نیز از دیگر عواملی است که مانع رشد صنعت بانکداری در ایران میشود.
دولت بنگاهداری را به بانكها تحمیل كرد
یكی از اقتصاددانان حوزه بانكی با اشاره به اینكه بانكها به دو دلیل وارد عرصه بنگاهداری شدهاند، اظهار كرد: سازوكار دخالت در سود بانكی و واگذاری بنگاههای مختلف در حوزه صنعت، معدن و تجارت در ازای طلب بانكها از دولت مسبب ورود بانكها به عرضه بنگاهداری شده است. حیدر مستخدمین حسینی در گفتوگو با «فرصت امروز» با اشاره به اینكه بنگاهداری بانكها موضوعی است كه به دو دهه قبل بازمیگردد، گفت: با دستوریشدن نرخ سود بانكی و دخالت دولت در این عرصه بهویژه در هشتسال گذشته بنگاهداری بانكها شدت پیدا كرد و بانكها گرایش پیدا كردند تا به جای پرداخت تسهیلات و انجام كار خود از منابع در اختیار برای پرداختن به بنگاهداری استفاده كنند.
وی با تاكید بر نقش دولت در سوقدادن بانكها به سمت بنگاهداری تصریح كرد: در خصوصیسازی به جای پرداخت طلب بنگاههای اقتصادی، واحدهای تحت پوشش دولت برای تسویه حساب به بانكها داده شد و این موضوع نیز بنگاهداری را به بانكها تحمیل كرد. این اقتصاددان گفت: با دستوری شدن نرخ سود بانكی نیز بانكها برای جبران زیان خود با ایجاد شركتهای سرمایهگذاری و حوزههای مختلف صنعتی وارد عرصه بازارهای مختلف شدند. در چنین شرایطی كه بنگاهداری به بانكها تحمیل شده بود، این نهادها باید چه میكردند.
مستخدمین حسینی با اشاره به اینكه باید توجه داشت، در شرایطی به بانكها دستور داده شده که در مدت زمان تعیینشده بنگاههای خود را به فروش برسانند كه در بازار ركود حاكم است و هنوز بانكها تصمیم جدی برای نوع سرمایهگذاری خود نگرفتهاند، گفت: در چنین شرایطی فشار به بانكها خیلی منطقی به نظر نمیرسد، چرا كه حتی اگر بانكها بخواهند بنگاههای خود را واگذار كنند با ركود موجود خریداری در بازار وجود ندارد و بازار رونق ندارد.
وی با اشاره به اینكه دو لازمه برای خروج بانكها از بنگاهداری وجود دارد، گفت: ابتدا باید شرایط از حالت ركود و تورمی خارج شود و اقتصاد از ركود به كانال رونق برسد. از سوی دیگر، باید بتوان برای نرخ سود بانكی آزادی عمل را به بانكها داد تا براساس نرخ تورم و شرایط بازار نرخ سود بانكی را خودشان تعیین كنند. در چنین بازاری بانك عقلانیت اقتصادی را بهكار میگیرد و زمینههای لازم فراهم میشود.
این اقتصاددان تاكید كرد: پس از آمادهسازی شرایط بانكها به مرحلهای میرسند كه بتوانند خدمات ارزی و ریالی و تسهیلات ارائه دهند و داراییهای خود را از جمله شركتها و بنگاهها را بتوانند بفروشند تا زمینه برای ارائه تسهیلات جدید فراهم شود.
سیاستهای نادرست بانك مركزی، صدور بخشنامههای متعدد، نوسانات سیاستهای پولی، نرخ سود نامناسب و غیره از مشكلات موجود هستند و تنها مشكل به بنگاهداری بانكها و عدم پیروی از سیاستهای بانك مركزی خلاصه نمیشود. در حال حاضر، بانك مركزی سیاستها را بهصورت هدفمند دنبال نمیكند.