لزوم سرمايه گذارى خارجى در صنايع بزرگ
- توضیحات
در گفتگو با روزنامه ى آرمان سه شنبه ٩٤/٥/١٣
لزوم سرمايه‌گذاري خارجي در صنايع بزرگ
حيدر مستخدمين حسينى
آرمان- فريبا نهاوندي: جهان امروزي، بدون شك با صنايعي نظير صنايع ICT، صنايع شيميايي، صنايع دارويي و صنايع هوافضا توصيف مي‌شود. در كشور به هر دو بخش صنايع بزرگ و كوچك نياز است اما آنچه الزامي است ابتدا حمايت از صنايع معدني كوچك در راستاي پاگرفتن آنهاست تا در آينده بتوان با ادغام آنها زمينه به وجود آمدن صنايع بزرگ را فراهم كرد چرا كه در بخش معدن صنايع بر مبناي ذخاير تاسيس مي‌شود و نمي‌توان صنايع بزرگ را در كنار معدني كه ذخيره چنداني ندارد احداث كنيم زيرا پس از مدتي با پايان يافتن ذخاير معدني واحد فرآوري زيانده خواهد شد. حيدر مستخدمين حسيني اقتصاد دان در گفت‌وگو با «آرمان» نقش صنايع بزرگ در اقتصاد را واكاوي مي‌كند.
هر چند در دهه‌هاي اخير در كشورهاي مختلف توجه ويژه‌اي به صنايع كوچك و بنگاه‌هاي اقتصادي كوچك شده و كشورهايي مانند چين در اين زمينه موفقيت‌هايي نيز به دست آورده‌اند اما همچنان نقش صنايع بزرگ در توسعه اقتصادي يك كشور انكار ناپذير است. نقش اين صنايع را در اقتصاد ايران به ويژه اكنون كه با حصول توافق اميدواري‌هايي براي رونق اقتصادي ايجاد شده، چطور ارزيابي مي‌كنيد؟
آنچه در حوزه اقتصاد و زيربخش‌هاي حوزه اقتصاد براي واحدهاي بزرگ در اقتصاد ما مطرح است و مي‌تواند زمينه‌سازتوسعه و رقابت هم در داخل كشور و هم در عرصه بين‌المللي باشد بخش نفت و مشتقات آن و صنايع پتروشيمي است. ما هنوز در زمينه صنايع پتروشيمي سرمايه‌گذاري‌هاي بالايي را داريم كه بايد صورت بگيرد. ما در صنايع پايين دستي و بالا دستي كمبودهايي را براي تكميل محصولات متنوع صنايع نفتي و پتروشيمي داريم. رقابتي كه مي‌تواند در اين عرصه صورت بگيرد اين است كه اين سرمايه‌گذاري‌ها اجرايي و عملياتي شوند و بهتر است كه اين سرمايه‌گذاري‌ها به صورت مشترك با سرمايه‌گذاران خارجي باشد. زمينه ماركتينگ و بازاريابي به ويژه در يك دهه گذشته كه ما از بازار و تجارت بين‌المللي دور بوديم تغيير كرده و با ادبيات يكي دو دهه گذشته كاملا متفاوت شده است و اين عدم حضور ما باعث شده است كه ما هم به لحاظ تئوري و علمي و هم به لحاظ اجرايي و عملياتي ضعف داشته باشيم. حضور سرمايه‌گذار خارجي باعث مي‌شود كه كمك فكري در هيات‌مديره شركت‌ها شكل بگيرد و تجربه‌ها و مواضع علمي بازاريابي و اعمال مديريت صحيح بتواند به مديران داخلي ما انتقال پيدا كند. اينها زمينه‌هايي است كه به عنوان حلقه‌هاي مفقوده براي واحدهاي بزرگ ما اتفاق افتاده است.
چگونه مي‌توانيم در عرصه جديد اقتصاد جهاني حرف‌هايي براي گفتن داشته باشيم؟
امروز ديگر بحث رقابت در حوزه توليدات مصرفي نيست؛ چون به ميزان كافي برخي از كشورها در عرصه جهاني در اين امر وارد شده‌اند. اگر مي‌خواهيم زمينه‌هايي فراهم شود كه اين زمينه‌ها به عنوان پايه‌هاي نخستين رقابت براي ارائه محصولات با كيفيت‌هاي برتر و ارز آوري صورت بگيرد و اقتصاد را دچار تحول كند بايد تكيه بر سرمايه‌گذاري‌هايي داشته باشيم كه در صنايع نفت و پتروشيمي صورت مي‌گيرد. دومين زمينه‌اي كه جا دارد و ما هنوز در آن نقاط ضعف زيادي داريم صنعت حمل و نقل است. دو طرف كشور ما را آب فرا گرفته است. از سمت شمال درياي مازندران و در جنوب هم خليج فارس كه حمل و نقل باري و سفري ما در هر دو زمينه ضعيف است و تكيه ما بر صنعت كشتي‌سازي و صنعت بيروني است. اين صنعت هم جزو صنايع بزرگي ست كه مي‌تواند بر آن سرمايه‌گذاري صورت بگيرد و پذيراي رقابت باشد. سفرهاي هوايي كه به كشورهاي همجوار داريم در روز به‌طور متوسط بالاي 10 پرواز است كه بسياري از اين مسافرت‌ها مي‌تواند از طريق دريا به كشورهاي همسايه صورت بگيرد و همچنين مي‌توان از طريق به روز كردن صنعت حمل و نقل ريلي اين تقابل را انجام دهيم. براي حجم ترافيكي كه در تعطيلات در جاده‌هاي كشور به وجود مي‌آيد و ممكن است تصادفات جاده‌اي صورت گيرد مي‌توان از طريق مجهز كردن صنعت ريلي و حمل و نقل آبي مردم را تشويق به استفاده از اين صنايع كرد و از اين طريق افزايش رشد توليد ناخالص داخلي و ايجاد اشتغال صورت بگيرد. اينها پيش زمينه‌هايي است كه مي‌تواند براي كشور ارز آوري و اشتغال ايجاد كند.
ركود در صنايع بزرگ چه تاثيري بر نظام صنايع كوچك دارد؟
ركود باعث كاهش اشتغال، افزايش نرخ رشد بيكاري، كاهش رشد اقتصادي و كاهش توليد ناخالص داخلي خواهد شد و اين ركود بزرگ و كوچك نمي‌شناسد. با شروع فعاليت دولت جديد بهاي بيشتري به صنايع بزرگ داده شد و گرفتن تسهيلات را براي برخي از آنها از جمله صنعت خودروسازي آسان‌تر كرد. با وجود اين، مي‌بينيم كه خودروهاي توليد شده به فروش نمي‌روند. باوجود اينكه در سال‌هاي اخير اينكه صنايع بزرگي مثل پتروشيمي را تقويت كردند اما مي‌بينيم كه با توجه به تحريم‌ها مشكلاتي براي آنها به وجود آمد و نتوانستند ارز آوري مناسب را داشته باشند. به هر حال صنايع بزرگ و صنايع كوچك مكمل هم هستند. اگر ما ركود را در صنايع بزرگ داشته باشيم در صنايع كوچك هم كه برخي از توليدات آن در صنايع بزرگ مورد استفاده قرار مي‌گيرد دچار ركود خواهيم شد. بنابراين بهتر اين است كه به جاي صرف توجه به صنايع بزرگ كل اقتصاد مورد نظر باشد كه سياست‌هايي كه براي تعرفه اقتصادي و بازرگاني در نظر گرفته مي‌شود و سياست‌هاي پولي و مالي و بودجه‌اي در سمت و سويي حركت كند كه بتواند كاهش ركود را به دنبال داشته باشد. البته صنايع مصرفي هميشه جايگاه خود را دارد كه با تعديل درآمدي كه مصرف‌كننده‌ها دارند اين هم مورد بررسي قرار مي‌گيرد مثل صنايع لبني كه امروز به دليل قيمتي كه پيدا كردند مردم كمتر از آنها استفاده مي‌كنند.
يكي از مشكلاتي كه محصولات توليدي ما دارند و موجب مي‌شود امكان رقابت با مشابه خارجي را نداشته باشند، قيمت تمام شده بالاي آنهاست. در صورت رونق صنايع بزرگ و كوچك آيا مي‌توان انتظار كاهش قيمت‌ها را داشت؟
چاره‌اي جز اين نيست. وقتي كه تحريم به‌طور كامل برداشته شود به صورت بسيار جدي بحث كيفيت مطرح خواهد شد. اگر دقت كنيم ميزان سهم خريد خودروي توليد داخل نسبت به خريد خودروي خارجي متاسفانه خيلي كمتر شده است و واردات سال به سال افزايش پيدا كرده است. اين به اين مفهوم است كه محصولات خارجي از كيفيت بالاتري برخوردار هستند. بنابراين اين يك الزام است كه صنايع بزرگ مي‌بايست به كيفيت محصولات خودشان ديد ويژه‌اي داشته باشند كه هم مصرف‌كننده‌هاي داخلي بتوانند از اين محصولات استفاده كنند و هم بتوانند آن محصولات را به كشورهاي ديگر صادر كنند و جايگاه خوبي را براي خود پيدا كنند. كيفيت امروز در دنيا جايگاه اول را دارد و عامه مردم به آن توجه مي‌كنند. از طرف ديگر، بايد توجه داشت كه افزايش كيفيت به افزايش قيمت‌ها منجر نشود. جنس ارزان همچنان خريدار دارد و به صورت كلي يكي از اصلي‌ترين معيار انتخاب محصولي كه مي‌خواهيم بخريم اين است كه قيمت آن چقدر است. در شرايط جديد چاره‌اي جز توليد محصولات با كيفيت آن هم با قيمت معقول نداريم. تنها در اين صورت است كه توليدات داخلي مي‌توانند امكان رقابت با محصولات خارجي را داشته باشند. اگر در سال‌هاي اخير استقبال بيشتري از محصولات خارجي شده بيشتر به اين دليل بوده كه يا ارزان بوده‌اند يا با كيفيت. اين دو شاخصه مي‌تواند باعث رونق توليد داخلي و پيدا كردن مشتري شود.
http://armandaily.ir/?News_Id=123190