در گفتگو با روزنامه بهار:
94/09/30
با به سرانجام رسیدن داستان ادامه‌دار برجام و قول برداشته شدن تحریم‌ها از ابتدای ژانویه بسیاری از کارشناسان معتقد هستند که اگر این مهم رخ دهد و تحریم‌ها کاملا برداشته شود اوضاع بازار ارز بهبود یافته به وضعیت سبز نزدیک خواهد شد و اطمینان را برای مردم به ارمغان خواهد آورد، اما اینکه طرفین بدون مشکل‌زایی به توافقات صورت‌گرفته عمل کنند و اوضاع را بهبود بخشند بازهم زمانبر است و باید انتظار کشید. یکسان‌سازی نرخ ارز از آن اهداف بانک مرکزی و دولت است که با وجود تمایل برای ورود به آن هنوز زمینه کاملی برای تحقق پیدا نکرده است که البته درحال‌حاضر نبود روابط گسترده بین‌المللی بانکی مهم‌ترین معضل آن بشمار می‌رود؛ گره‌ای که به اذعان مسئولان بانک مرکزی تنها به شرط لغو تحریم‌ها باز خواهد شد. حیدر مستخدمین حسینی، کارشناس مسائل اقتصادی درباره وضعیت بازار ارز بعد از برداشته شدن کامل تحریم‌ها به «بهار» گفت: درباره ارز به‌لحاظ نبود یک بازار انسجام یافته و با توجه به شرایطی که وضعیت اقتصادی جامعه را فرا گرفته و درخواست عرضه و تقاضا که برای ارز در حوزه‌های مختلف اقتصادی و همچنین جامعه وجود دارد باید رویکرد واقعی را بیان کرد. وی ادامه داد: باید توجه داشت بعد از برجام قرار است چه اتفاقی رخ دهد. شاید یکی از آن‌ها آن است که نفت ایران بفروش برسد و ارز حاصل شده از آنکه تابه‌امروز در کشورهای دیگر بلوکه شده بود به ایران وارد و دید تا چه میزان ارز تولید می‌شود و در کنار نیازهایی که برای اقتصاد کشور وجود دارد تامین‌کننده هست یا نه؟! حتما پاسخ برای کوتاه‌مدت آن است که نمی‌تواند نیار مردم را کامل بر آورده کند و نتیجه آن چیزی نخواهد بود که مدنظر همگان است. مگر اینکه دولت و بانک مرکزی کارهایی را برای جلوگیری از نوسانات در نظر گیرد.
مستخدمین حسینی یکی از راهکارها را توجه نکردن به منابع مالی نرخ ارز دانست و ادامه داد: دولت باید این بخش از منابع را نادید بگیرد و نیازهایش از سایر در آمدها، مانند مالیات‌ها و فروش نفت پوشش دهد. راه بعدی آن است که باید بیشتر درباره آن توضیح داد این مهم است که نیاز کشور بعد از برجام به‌چه چیزی خواهد بود. وضعیت در آمدی ما با توجه به منابع درقبال هزینه‌ها چه شکلی خواهد داشت. برای مثال باید گفت ما حداقل در 2 سال آینده نمی‌توانیم بالای 2میلیون بشکه در روز نفت صادر کنیم به‌دلیل اینکه نه شرایط تولیدی به ما این اجازه را می‌دهد و نه‌اینکه شرایط اقتصادی درحال‌حاضر آمادگی انجام این مهم را دارد. از سوی دیگر قیمت درآمد نفتی درحال‌حاضر چیزی بین 30 تا 35 دلار است و دورنمایی که برای 2 سال آینده قیمت نفت بسیاری از کارشناسان این امر دارند آن است که بالای 60 دلار نخواهد رفت و پیش‌بینی خود بنده هم آن است که نمی‌توانیم ظرف 2 سال قیمت نفت به بیشتر از 50 دلار برسد و شاید دیگر افزایش قیمت نفت برای همیشه به افسانه تبدیل شود.
دولت برای تامین منابع می‌تواند نرخ ارز را بالا و پایین کند
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: ازسوی دیگر باید به درآمدهای مالیاتی هم دراین اوضاع توجه خاصی کرد. دراین شرایط بد اقتصادی و رکود در آن فشار برای اخذ مالیات به وجود آمد و موجب نارضایتی‌هایی شد این اتفاق تا بدان‌جا پیش رفت که رئیس سازمان امور مالیاتی را تغییر دادند. حال تصور کنیم شرایط مناسب باشد و سازمان مالیات بتواند 70 تا 80 هزار میلیارد تومان درآمد از راه دریافت مالیات کسب کند و شرایط محیا باشد و فروش نفت در روز را همان 2میلیون بشکه در روز بدانیم بازهم فقط 60درصد از هزینه‌های دولت را پوشش می‌دهد. از همین‌رو باید راهکار دیگری را مدنظر قرار داد که یکی از آن‌ها این است دولت برای تامین منابع خود نرخ ارز را افزایش دهد و از آن به‌عنوان مکملی در بازار بهره ببرد، به‌دلیل اینکه قیمت‌گذاری ارز در دست دولت است و این دولت خواهد بود که نرخ را تعیین می‌کند. تمام این موارد می‌تواند برای متعادل‌سازی وضعیت ارز در بازار کمک‌کننده باشند.
مستخدمین حسینی افزود: البته راهکار دیگری که بسیار هم مهم و اساسی خواهد بود آنست که دولت در سریع‌ترین زمان ممکن هزینه‌های خود را کاهش داده و تمام ساختمان‌ها و پروژه‌هایی که درحال ساخت دارد را کنسل کرده تا از این طریق بتواند به خروج ار رکود تاحدی کمک کند، البته دولت می‌تواند از صندوق توسعه ملی هم برای تحرک در بازار کمک بگیرد و با بودجه‌ای که از این راه به دست می‌آورد وارد به بازار سرمایه شده و سهم خریداری کند تا هم از این طریق بتواند مردم را برای سرمایه‌گذاری در بورس تشویق کرده و ازسوی دیگر به برون‌رفت رکودکمک کند. وی در پایان خاطرنشان کرد: باید بگویم از این راه‌ها می‌توان از رکود خارج شد و صادرات را بیشتر کرد که همین صادرات باعث ارز‌آوری به کشور می‌شود و کمبود ارز هم درجامعه تامین خواهد شد.