۱۷ خرداد ۱۳۹۲ (۱۲:۲۰ب.ظ) موج بررسي مي کند: عملکرد دولت نهم و دهم در بازار سرمايه(1) خبرگزاري موج - اتمام دوره تصدي دولت نهم و دهم در حالي اتفاق مي افتد که بازار سرمايه و نماد اصلي آن يعني شاخص بورس با نوسانات چشمگيري در طول اين سال ها روبرو بوده است. نتيجه تفسير اين نوسانات، عملکرد هشت ساله دولت در بازار سرمايه مي باشد. برخي مديران و مسئولان بازار مالي کشور اين نوسانات و رشد شاخص را نشان دهنده عملکرد مثبت بنگاه‌ها و سوددهي آنها مي دانند، در حالي که کارشناسان اقتصادي همگي بر اين باورند که طبق استانداردها و فرمول‌هاي اقتصاد کلان، اين رشد بي رويه شاخص، نشان از حاد شدن بيماري مزمن اقتصادي کشور(تورم) و آغاز مرحله بحران(رکود تورمي) است. شرايط اقتصادي ايران به طور بالقوه آمادگي پذيرش پديده رکود تورمي را دارد. با توجه به ويژگي‌هاي ساختاري اقتصاد ايران، کسري بودجه‌هاي مداوم و شوک‌هاي ارزي حاصل از درآمد نفت و تصميم‌گيري‌هاي نادرست دولت در امور مالي و سياست انبساطي پولي از مهم‌ترين عوامل بروز اين پديده در کشور هستند. حيدر مستخدمين حسيني معاون سابق بانک مرکزي در گفت گو با خبرنگار خبرگزاري موج گفت: اقتصاد يکي از پايگاه‌هاي علوم اجتماعي بوده و ما آن را به عنوان سيستم تلقي مي کنيم. اجزاي اصلي اقتصاد به گفته وي وقتي مي گوييم سيستم اقتصادي به اين مفهوم است که اجزاي آن با هم تعامل داشته و از يکديگر تاثير پذيري دارند. پس اگر يکي از اجزاي اين سيستم دچار اختلال در کارکرد شود، نه تنها خود آسيب جدي مي‌بيند بلکه آسيب و بيماري را به ساير اجزاي سيستم نيز تسري مي دهد. وي اظهار داشت: اجزاي اصلي سيستم اقتصاد بازار ها هستند. مثل بازار مالي، بازار کار و بازار کالا اگر تنها به بررسي بازار مالي بپردازيم بايد آنرا به سه بازار سرمايه، پول و بيمه تفکيک کنيم. مستخدمين حسيني تاکيد کرد: اگر توقع داريم بازار مالي ما نقش صحيحي در سيستم اقتصاد داشته باشد بايد هريک از اين سه بازار را جداگانه بررسي کرده و ببينيم عملکرد مناسب و سالمي در جايگاه خود دارند يا خير. مستخدمين حسيني با تقسيم بندي اقتصاد به دو بخش واقعي و غير واقعي توضيح داد: بخش واقعي اقتصاد همان توليد است و بخش غير واقعي در اصل همان بخشي است که بايد در خدمت توليد باشد. وي تاکيد کرد: ما نمي توانيم تصور کنيم بازارهاي غير واقعي وجود داشته باشد و شکل بگيرد اما بازار واقعي وجود نداشته باشد. بازار غير واقعي زماني آينه اقتصاد است که بخش واقعي اقتصاد را بيش‌تر و پيش‌تر از آن داشته باشيم. معاون سابق وزارت امور اقتصادي و دارايي تصريح کرد: آيا ما در توليد از بخش غيرواقعي جلوتر هستيم؟ توليد آينه‌ عملکرد صحيح اقتصاد است. رشد بخش واقعي اقتصاد در اصل نشان‌دهنده عملکرد صحيح بازار غير واقعي است. رئيس سابق هيئت مديره سازمان بورس اوراق بهادار گفت: بيماري پيش رونده در اقتصاد همان تورم، افزايش نقدينگي، ايجاد بازار سياه در ارز و سکه و طلا مهمتر از همه کاهش ارزش پول ملي کشور است. حسيني اظهار داشت: اتفاق مهمي که در کمتر از دو سال گذشته در کشور ما بوقوع پيوست و ضربات مهلکي را بر پيکر مردم ما وارد کرد کاهش ارزش پول ملي است. در کمتر از دوسال قبل مردم ما شب خوابيدند و صبح بيدار شدند و متوجه شدند کالايي که خريداري مي کردند امروز بايد به سه برابر قيمت روز قبل تهيه کنند. اين يعني قدرت خريد مردم کاهش شديد پيدا کرده و مفهوم آن فاجعه‌ي کاهش ارزش پول ملي است. افزايش شاخص ارتباطي به افزايش توليد ندارد به گفته مستخدمين حسيني افزايش شاخص هيچ ارتباطي به رشد توليد و يا مديريت بورس ندارد و ارتباط مستقيم به موضوع کاهش ارزش پول ملي دارد. وي گفت: وقتي قيمت ارز افزايش پيدا مي کند و قيمت طلا هم همچنين، چطور انتظار داريد که اين افزايش نرخ ارز و طلا در افزايش ارزش دارايي هاي بورس تاثير نگذارد و شاخص را بالا نبرد؟ وي تاکيد کرد: اين موضوع مقوله اي است که در اقتصاد به راحتي نمي توان از کنار آن گذشت فرآيندهاي بسياري بايد طي شود تا سيستم اقتصادي به اين نتيجه برسد که چه اشتباهاتي منجر به رسيدن به شرايط فعلي شده است. بورس به عنوان نمادي از وضعيت اقتصاد همين موضوع را گوشزد مي کند. به گفته مدير سابق سازمان مديريت و برنامه‌ريزي کشور، بورس قبل از کاهش ارزش پول ملي، با واحد ممتاز دنيا يعني دلار سنجيده مي شد و ارزش خاصي داشت پس بعد از کاهش ارزش پول در برابر دلار بايد از طريق خودتنظيمي، با تعديل در شاخص سهام خود را به همان عدد ثابت برساند. مستخدمين حسيني گفت: امروز اگر يکي از اجزاي بورس که در حال حاضر عضو بورس هستند بخواهند مجدد تشکيل شود مي بايست سرمايه اي برابر با سه برابر سال قبل سرمايه‌گذاري کنند. به اعتقاد اين کارشناس بازار سرمايه با توجه به اين شرايط، افزايش شاخص بورس بايد شتاب بيشتري داشته و در سطح بالاتري از سطح فعلي قرار گيرد. مستخدمين حسيني با ذکر اين نکته که افزايش شاخص اصلا به معني افزايش توليد و اقتصاد فعال و پويا نيست گفت: اين در واقع نشان‌دهنده همان بيماري اقتصاد است که در يکي از اجزاي بازار مالي که بورس مي باشد نمايان شده است. وي گفت: متاسفانه ما عادت کرديم با رشد شاخص بگوييم اوضاع خوب است اما بيماري اقتصاد هم ميتواند خود را در شاخص نشان بدهد مانند تبي که در بيمار مي‌بينيم. حسيني گفت: اگر اوضاع بورس همانقدر که ميگوييم خوب است پس بايد شرکتهاي بيشتري در طي اين چند سال به بورس آمده باشند. وي تاکيد کرد: در مدت ۸ سال گذشته چند شرکت جديد به غير از شرکت‌هاي اصل ۴۴ وارد بورس شده‌اند آيا شرکت‌هايي غير از شرکت‌هاي دولتي که الزام ورود به بورس را داشتند براي ورود به اين بازار تمايل داشته‌اند؟ وي معتقد است: توجه به حجم معاملات با وجود بزرگي شرکت‌هاي حاضر در بورس نبايد ما را منحرف کند تا از ورود شرکت‌هاي جديد به بورس غافل بمانيم. بايد مقايسه کرد طي سال‌هاي ۸۴ تا ۸۵ چه تعداد شرکت در بورس پذيرفته شده‌اند و از آن پس به غير از شرکت‌هاي اصل ۴۴ چند شرکت در بورس پذيرفته شده‌اند. وي تاکيد کرد: اين موضوع نياز به آسيب‌شناسي دارد، زيرا به طور حتم اشکالي وجود داشته است. بورس ملي بورسي است که از بنگاه‌هاي اقتصادي متعددي حمايت کند. پنهان کاري مسئولين با ارائه ي آمارهاي اشتباه وي گفت: ما جزو کشورهايي هستيم که نبوغ خاصي در آمار سازي داريم و متاسفانه اشتباهي همواره مرتکب مي‌شويم اين است که با آمار بازي ميکنيم و آمار غلط ارائه ميدهيم. به گفته ي وي مدتي قبل يکي از مسئولين در آماري که ارائه داد گفت که ما در دنيا بهترين شاخص و بورس را داريم... مستخدمين حسيني تاکيد کرد: مردم ما فهيم هستند و متوجه خواهند شد که اين آمار با توجه به مستندات و شواهد اقتصاد کلي کشور، نادرست است. معاون سابق بانک مرکزي تاکيد کرد: صداقت در ارائه آمار نوعي امانتداري است و اتخاذ اين شيوه ارائه آمار، توسط مسئولين امانتداري نيست به گفته مستخدمين حسيني در اين دولت ارائه آمار اشتباه بسيار نسبت به دولتهاي ديگر افزايش يافته است. اين موضوع در دولتهاي ديگر هم اتفاق مي‌افتاد اما در دولتهاي ديگر اگر آماري اشتباه يا غلط ارائه ميشد بازخواست ميشد و اجازه چنين کاري نميدادند. وي تاکيد کرد: در اين دولت روش اطلاع دهي به گونه اي است که همه در رقابت هستند که بگويند ما بهترين هستيم. دانشگاههاي ما به لحاظ کيفيت اول هستند، مدارس بهترين هستند و حرف اول را ميزنند، بورس ما در دنيا بهترين است و غيره به گفته ي مستخدمين حسيني پس از مدتي وقتي کمي به جلوتر برويم با ديدن واقعيت ها همه متوجه ميشوند که آمارها اشتباه و نادرست است اعداد و ارقام صحيح نيست. دولت آينده و وعده هاي اقتصادي... مستخدمين حسيني در خصوص توقعات مردم و کارشناسان اقتصادي از دولت آينده گفت: پاسخ به اين سوال زمان و حوصله ي بسياري ميطلبد اما با توجه به شاخص هاي مهم در اقتصاد کلان که رشد اقتصادي و اشتغال و تورم ميباشد انتظار ما از دولت بعدي اين است که با استفاده از راهکارهاي تجربي و عملي اين سه بخش را ساماندهي کرده و با هدايت نقدينگي به سمت توليد در جهت ايجاد اشتغال و درنتيجه صادرات و ورود ارز به کشور تلاش کند. به اعتقاد مستخدمين حسيني وقتي به مفهوم رشد اقتصادي خوب توجه شود واحدهاي صنعتي و توليدي هم با گسترش فعاليت روبرو شده و در نتيجه اشتغال نيز افزايش مي يابد. به گفته ي وي مردم به دليل عدم اجراي صحيح قانون هدفمندي يارانه ها تنبيه شده اند و توقع دارند دولت بعدي وعده هاي خود در رابطه با کنترل تورم و نقدينگي عملي کند. وي اظهار داشت : ما بايد اين عقب ماندگي چند ساله را به سرعت و با استفاده از منابع داخلي جبران کنيم. شايد براي اجراي اين تعهدات جامعه مدتي با تنگنا مواجه شود اما مقامات ارشد اقتصادي کشور بايد با توجيه مردم و استفاده از راهکارهاي مناسب به اقتصاد سالم دست پيدا کنند. حسيني گفت: در بازسازي و درمان اقتصاد کشور هم دولت و هم مردم بايد کوشا باشند. دولت مي بايست با صداقت و راستگويي کوشش کند تا اعتماد لازم در مردم را احيا کرده و مردم با تکيه بر همين اعتماد سختي هاي مسير را تحمل کرده و همراه دولت باشند. وي تاکيد کرد : دولت بايد به تمام شاخصهاي اقتصادي با ديد واقع گرا نگاه کرده و بجاي هدايت نقدينگي به بخش مصرفي آنرا به بخش مولد جامعه برساند. مستخدمين حسيني تصيح کرد: براي اين امر قرار نيست قانون جديدي تصويب شود، همه ي موارد در قوانين ديده شده اند فقط کافيست به نحو صحيح اجرا شوند. معاون سابق بانک مرکزي با اشاره به تقويت صادرات در شرايط تحريم گفت : کشورهاي همسايه ما بازارهاي بسيار خوبي براي توليدات داخلي کشور ما هستند و ما با استفاده از نيروهاي تحصيلکرده داخلي ميتوانيم بازارهاي خوبي بوجود آورده و صادرات را تقويت کنيم وي در خصوص بانک محور بودن اقتصاد گفت: بازار سرمايه بايد نقش خود را در تامين سرمايه صنايع ايفا کند. اينطور نباشد که حتي شرکتها و بنگاههاي بورسي هم براي تامين سرمايه از بانکها تسهيلات بلند مدت ديافت کنند. به گفته وي بانکها مي بايست تسهيلات کوتاه مدت ارائه کنند تا تعداد بيشتري از اقشار جامعه بتوانند از تسهيلات استفاده کنند پس بازار سرمايه بايد بتواند با ابزارهاي متفاوتي که در دست دارد سرمايه مورد نياز صنايع را تامين کند.